100 uur Lemmenjoki National Park, Finland 2019

Dit was een beetje een vreemde reis naar de verst denkbare uithoek van Europa. Er was geen specifieke reden om naar die eindhoek te rijden, maar het einddoel, Kirkenes aan de Barendszee klonk interessanter dan Katwijk aan Zee. En 'Noors-Russische' grens klonk ook wel fascinerend. Uiteindelijk was de reis zelf meer het doel, zo'n lekkere lange Skandinavische roadtrip. De eindbestemming deed er niet zoveel toe. Het kostte een kleine week om er te komen, en na een halfuurtje over de Barendszee staren keerden we weer om. Het gekke is dat je dan vanuit het noorden van Noorwegen Finland naar het zuiden binnenrijdt. Ver boven de poolcirkel, het land van toendra en rendieren, 's avonds het noorderlicht, waar de borden tweetalig Fins en Sami zijn. De muziek is een vervreemdende combinatie van rock muziek en traditionele yolks. Maar net zo wonderlijk is het gevoel van 'thuis' omdat er op de noordgrens tussen Noorwegen en Finland een Europese vlag wappert en we opeens weer met euro's konden betalen. Noorwegen is wel Schengen, en Zweden is wel EU, maar Finland is ook eurozone. Het gevoel van vrijheid was groot, en dat voelde ik vooral aan de Russische grens. Als EU/Schengen-burgers hoefden we nergens ons paspoort te laten zien, we kunnen overal in vrijheid reizen. Tot aan de grens van de EU, tot aan Rusland. Daar ergens wilden we gaan hiken. En Lemmenjoki National Park is een van de noordelijkste goed bereikbare parken om dat te doen.

Dag 1 (14 sept)

Op 70 graden noorderbreedte zat de winter ons half september al wel op de hielen. Het vroor 's nachts al, en afhankelijk van welke weersverwachting je bekijkt zou het later in de week flink kunnen gaan sneeuwen. Allemaal wel een beetje intimiderend, maar we wisten ook van onze eerdere kanotocht dat Finland een geweldige infrastructuur heeft voor trektochten. Met goede kampeerplekken en gratis brandhout voor kampvuurtjes. We besloten toch om niet al te lang te gaan, 4 dagen, zodat we altijd in 2 dagen bij de auto terug konden zijn voor het geval het toch hard zou gaan sneeuwen. De meest voor de hand liggende route was langs de Lemmenjoki rivier tot aan de waterval diep in het park, en dan weer terug.

Het was een klein uurtje rijden vanaf onze kampeerplek in Inari naar een grote parkeerplaats aan het begin van Lemmenjoki National Park. Het was bewolkt, grijs en fris, maar het landschap als contrast geel en rood verkleurend. Indian summer, 'Ruska' noemen ze dat in Finland. We gingen op weg met onze rugzakken vol kampeerspullen en voorraden. Eigenlijk was ik in eerste instantie een heel klein beetje teleurgesteld, omdat het eigenlijk net de Veluwe leek. Dennenbomen, berken, licht glooiende heuvelruggetjes. De rivier was meestal in zicht, maar uitzicht hadden we verder niet in het vlakke boslandschap. Voor zo'n belachelijk verre hiking locatie was dit wel een beetje 'gewoontjes'. Maar de teleurstelling was ook weer niet heel groot, en ik voelde ook wel opluchting dat het een goed en makkelijk pad was, met de beschutting van het bos voor het geval het weer zou omslaan.

We volgende een paar uur het slingende pad langs de rivier. Onderweg zagen we een alternatieve manier om de waterval te bezoeken. Een lange motorboot vol fel oranje figuren stoof stroomopwaards de rivier op. We zagen mutsen en baarden, en vanaf dat moment waren dat voor ons boten met dwergen, op weg naar hun mijnen.

Sotkajarvilaavu

Halverwege de middag bereikten we deze perfecte kampeerplaats aan de rivier. We waren de enigen. Tot dan toe was het droog gebleven, maar net toen we ons bivak begonnen te bouwen begon het te regenen. Dus dat werd een snelle spurt waarbij ik de tent met 4 haringen vastzette zodat we in ieder geval droog de bui konden afwachten. Maar we hadden bivak, en we trokken ons snel terug in onze vertrouwde Nallo-3. Die kleine binnenwereld voelt altijd zo veilig, met warme slaapzakken, droge kleren, onze voorraden en wat lekkers. Van buitenaf lijkt het primitief, maar die binnenwereld is onze luxe in de wildernis.

De zon brak even later weer door, maar zo laag boven de horizon dat hij weinig warmte gaf. Eerder dit jaar hadden we een culinair dieptepunt tijdens onze Zweedse kanotocht, waarbij een deel van de bevermaaltijden jaren over de datum waren. Omdat we toch wat moesten eten hebben we de minst slechte gegeten, wat me toch nog diaree opleverde. Ditmaal deden we dat heel anders met onze super-de-luxe Real Turmat maaltijden. Voor de prijs kan je bijna in een restaurant eten, maar omdat we voor de rest helemaal niks uitgeven tijdens zo'n tocht was het het dubbel en dwars waard. Voor alle zekerheid zijn we in de houthut gaan koken, en niet in de tent. Er zitten hier beren, al lijkt nooit iemand daar een probleem mee te hebben.

Dag 2 (15 sept)

Sotkajarvilaavu

Het vroor vannacht. En toen we uit de tent kropen scheen de zon op het nevelige water. De kou kunnen we prima hebben, maar het ijs is een beetje vervelend. Er zaten scherpe stukken ijs op de tent die ik heel voorzichtig moest weghalen om geen beschadiging te veroorzaken. En de handige houten trappetjes die de steile helling vanaf de rivier naar het pad makkelijker maken waren spekglad. Even heel voorzichtig op gang komen dus.

Verder stroomopwaarts stond op de kaart een oversteek over de rivier... met een bootje. Ik wist niet goed wat ik daar kon verwachten, maar toen we op de plek aankwamen lag er een roeibootje vastgeketend aan een soort trektouw constructie waarmee je jezelf naar de overkant van de rivier kon trekken. Je kon jezelf ook net zo makkelijk aan ophangen, en het was nogal een gevecht om de overkant te bereiken. Als je het 10x gedaan hebt wordt het vast makkelijker, maar wij zagen er wel tegenop om het de volgende dag op onze terugweg weer te moeten doen.

Ravadasjarvi

We hebben weer een heerlijke bivakplek gevonden. Ditmaal bleef het droog, maar het is ook wel de hele dag koud. We waren weer vrij vroeg, dus om wat warmer te blijven wilden we wel graag een kampvuur. Ingeborg ging 'op jacht' naar hout en kwam terug met een enorme zak die ze in een houthok had gevonden. Prachtig droog hout dat ze in een groot net achter zich aan sleepte. Ik weet niet of dat helemaal de bedoeling is, maar gelukkig waren we weer de enigen op de bivakplek. De enige mensen tenminsten, we werden een beetje belaagd door taigagaaien. Die vogels zijn echt hondsbrutaal. Ze lopen op tafel langs je bord en kwamen af en toe op mijn voeten zitten. Ik vond ze wel grappig, maar Ingeborg schrok zich steeds wild als ze niet al te subtiel naast haar landden.

Dit was ook het verste punt van de trektocht. We zijn nog even naar de waterval gelopen, wat officieel toch 'de' attractie is van deze route. En daar zagen we in de verte wat vreemds... mensen! Die waren vast met een van die motorboten gekomen, en zouden weer vertrekken. Er zijn wel overal hutjes, sommige kun je gratis gebruiken, voor anderen heb je een sleutel nodig. Maar we heben niemand zien overnachten. Terug in het bivak hebben we ons kampvuur gemaakt en nog een van die heerlijke Real Turmat maaltijden gegeten. Toen de enorme stapel door Ingeborg gestolen houtblokken was opgebrand trokken we ons terug in ons tentje. Het was een graad of 5, niet extreem koud, maar als je stil zit koel je dan toch te snel af. De Nallo-3 houdt warmte redelijk goed vast, en zeker in onze slaapzakken is het dan comfortabel warm.... zzzzzz

Dag 3

Ravadasjarvi

Weer zo'n koude zonnige nevelige ochtend. Mijn ochtendritueel is een feest, waarbij ik water uit de rivier ga scheppen voor de koffie en de warme pap. Wat wel een beetje vervelend is is dat de brander het nooit zo goed doet als het vriest, omdat het propaan/butaanmengsel niet zo van kou houdt. De oplossing is 'brander-reiki', waarbij ik mijn warme handen om het koude gasflesje leg. Levensgevaarlijk, omdat het pannetje al-dan-niet-kokend water dan boven mijn handen balanceert. Als iemand denkt dat een brander in een tent al een risico is, dan is dit nog veel erger. Maar het ging goed, en het resultaat was warme koffie en pap.

We hadden niet zo'n zin in datzelfde bootje als gisteren, dus ik nam een gok. In plaats van dezelfde oversteek volgende we een alternatief pad aan de noordoever van de Lemmenjoki rivier. Het voordeel was ook dat we dan iets meer zon zouden kunnen vangen. En met deze kou was elk straaltje toch wel welkom. Het licht is sowieso vreemd zo ver naar het noorden. De zon staat de hele dag zo laag aan de horizon dat het voor ons steeds lijkt alsof het zonsopgang of zonsondergang is. Het doet iets met mijn tijdsorientatie.

Sierikniva

Interessant momentje was toen we een hoop berenpoep op het pad tegenkwamen. En iets verder van het pad zagen we een grijsbruine hobbel liggen die wel heel veel op een snurkende beer leek. Het zal wel niet, maar voor de zekerheid haalde Ingeborg me in en ging in een heerlijk vlot tempo voorop lopen. Waarin ze naar eigen zeggen precies hard genoeg zong om beren niet te verrassen, maar ze ook niet wakker te maken als ze lagen te snurken. Minstens zo interessant was de 'alternatieve' oversteek. Net zo'n rotbootje als gisteren, en weer vrij grote chaos en paniek tijdens de overtocht. Maar we bereikten veilig de zuidoever, waar we eerst maar eens bij de Sierikniva kampeerplek gingen lunchen.

Bivak

Weer bivak op zo'n prachtige plek. In het gemengde dennen/berken bos, maar ook wel zo open dat we wat in de zon kunnen zitten en de rivier kunnen zien. En we zijn weer alleen, zoals elke nacht. Onze traditionele taakverdeling is inmiddels dat ik de tent opzet terwijl Ingeborg hout steelt. Ingeborg maakte het kampvuur, terwijl ik het eten klaarmaakte en de taigagaaien proberen onze voorraden te roven. Wat handig is is dat de stenen rond het vuur warm worden. Daar kan ik dan de brander opzetten, zodat de gastank het veel beter doet. Ik heb daarom ook gelijk even flink wat water gekookt, zodat onze drinkflessen weer helemaal vol zijn. Nog even laten inzinken hoe ver van huis we zijn, hoe 'diep' we zijn, voordat het slechte weer ons bereikt. Er is hier weer mobiel bereik, en ik kon de weersverwachting binnenkrijgen. En dat is niet zo best. Ook niet super dramatisch, maar morgen wordt het nat, en daarna gaat het sneeuwen en vriezen. Morgen is ook onze laatste dag, en dat is wel okay.

Dag 4

Bivak

Helaas, maar zoals verwacht, regent het, en regende het bijna de hele nacht. Het opbreken is dan in 'emergency modus'. Normaal pakken we dan de rugzakken in de tent in, en kruipen als een soort astronauten op een ruimtewandeling in onze regenkleding naar buiten. Ditmaal kon het iets makkelijker, doordat we alles eerst snel even naar het droge rovershol van Ingeborg brachten, het inmiddels halflege houthok.

We waren gisteren iets verder doorgelopen dan gepland, waardoor we vandaag maar 1.5 uur naar de auto hoefden te lopen. Het miezerde, maar het was ook merkwaar warmer. 3 graden, in plaats van -3, dat lijkt nog steeds koud, maar het maakt het wel gewoon een stuk comfortabeler. Na 100 uur waren we terug bij de auto. Voldaan, erg voldaan.